روزی برای بزرگداشت علامه جعفری

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی روز چهارشنبه در این همایش با بیان اینکه علامه جعفری فیلسوفی مستقل بود، گفت: نمی توان اندیشه های وی را در ذیل مکتب های رایج قرار داد.

حجت الاسلام علی اکبر رشاد ادامه داد: علامه جعفری به حکمت های غربی مسلط بود، اما خود را به هیچ مکتبی نسپرده بود.
وی با بیان اینکه علامه جعفری با فلسفه فیلسوفانه برخورد می کرد، گفت: وی آگاه زمان بود و به عرصه های نوگشوده ورود کرد.
حجت الاسلام رشاد، نگاه خودآگانه به زمانه و تاریخ را از ویژگی های علامه جعفری دانست و گفت: نیاز شناسی، روزآمد اندیشی و خستگی ناپذیری از خصوصیت های وی بود.
وی با اشاره به اینکه بسیاری در طول زندگی علامه جعفری به وی تاخته و حتی توهین کردند به این بهانه که چرا عمری را صرف شرح مثنوی کرده است، اظهارکرد: علامه معتقد بود کل نظریه های علوم انسانی را می توان از ادبیات فارسی استخراج کرد.
حجت الاسلام رشاد با اشاره به اینکه علامه جعفری، ساختار فکری منسجم و سینه ای مواج و متلاطم داشت، خاطرنشان کرد: وی در خلال مباحث از هر دری سخن می گفت، ولی نظم فکری پیچیده ای داشت.
وی با بیان اینکه ورود به اندیشه فکری علامه جعفری نیازمند ممارست است، گفت: کانون و گرانیگاه شخصیت علامه واحد است.
وی با اشاره به اینکه علامه جعفری انسان شناسی جان آشنا بود، ادامه داد: وی بزرگترین فیلسوف فرهنگ بود.
نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز هم با بیان اینکه علامه جعفری از چهره های ماندگار جهان اسلام و نظریه پردازان مکتب تشیع به شمار می آید، گفت: این محقق حق پیشه و دانشور اندیشه در کنار نظریه پردازی در عرصه های معارف اسلامی با علوم اجتماعی جدید و فلسفه غرب آشنا بود.
حجت الاسلام محمد علی آل هاشم اظهارکرد: وی بی آنکه مقهور اندیشه های التقاطی غرب شود، با مواجهه شجاعانه، برخورد نقادانه و مناظرات عالمانه از کیان وحی و حریم دین و شریعت دفاع کرد.
وی ادامه داد: همچنان که مقام معظم رهبری فرمودند جامعیت علامه جعفری بی نظیر است و خلق آثار متعدد در حوزه های مختلف گواه این ادعاست.
امام جمعه تبریز گفت: علامه جعفری با وجودی که در صحنه های سیاسی حضور نداشت، اما بررسی اندیشه های وی کاشف بر این است که با تکیه بر مبانی فلسفی، مسائل سیاسی را مورد توجه قرار داد و فلسفه سیاسی خود را به محک آیات و روایات زده است.
وی با اشاره به اینکه پاسخ به شبهات روز و توجه به حقوق زنان بر ضرورت بررسی اندیشه های علامه می افزاید، گفت: علامه جعفری با هوشیاری بر تلاش عده ای فیلسوف نما در جهت عقلی نشان دادن تفکر جدایی دین از سیات خط بطلان کشید و با استدلال های مستند بی پایه بودن این تفکر را به اثبات رساند.
حجت الاسلام آل هاشم با بیان اینکه بر اساس اندیشه های علامه جعفری بحث جدایی دین از سیاست ریشه در علل درون دینی مسیحیت و وقایع برون دینی جامعه غرب در طول قرون وسطی دارد، گفت: سرایت دادن آن به ادیان دیگر مثل اسلام فاقد دلیل منطقی بوده و مغالطه ای بیش نیست.
وی اظهار کرد: رسالت دین، برخورداری مردم از اندیشه و آزادی معقول و کرامت انسانی است که با جمود فکری ناسازگار است.
وی ادامه داد: قیاس اسلام با دین یهود و مسیحیت تحریف شده از یک سو و عملکرد خودکامگان دینمدار به نام دین، قیاس مع الفارق است زیرا که مکتب اسلام گذشته از مصون بودن از تحریف پایه گذار تمدنی است که بدون علم سیاست امکان پذیر نبود.
امام جمعه تبریز با اشاره به اینکه نگاه به دین و ماهیت آن در جامعه غرب جز رابطه معنوی بین انسان و خدا بدون دخالت امور دنیوی نیست، گفت: این در حالی است که ویژگی اساسی حیات معقولی مورد توجه علامه جعفری استوار بودن زندگی بر مبنای اصول وحدانی است.
وی با بیان اینکه آیات قرآن کریم بر ریشه کنی فساد تاکید دارد، اظهار کرد: اگر دین کاری به امور دنیوی نداشت، دستورات اخلاقی و حقوقی در جهت مقابله عملی با فساد صادر نمی کرد.
استاندار آذربایجان شرقی هم در این همایش با بیان اینکه علامه جعفری افتخار جهان اسلام و اندیشه است، به نظریه ‘حیات معقول’ علامه اشاره کرد و گفت: وی این نظریه را در مقابل حیات معمول مطرح می کند و منظور رسیدن به جامعه مدنی مبتنی بر آرامش اسلامی است.
مجید خدابخش با اشاره به اینکه در این حیات طیبه انسان با سکینه و اطمینان قلب زندگی می کند، گفت: در این شرایط فکر، سخن و قلم نورانی شده و بر این نوع انسان ها ملائکه نازل می شوند.
محمدعلی کی‌نژاد، رییس دانشگاه هنر اسلامی تبریز هم با بیان اینکه این همایش در دو روز برگزار می‌شود، گفت: برگزاری چنین مراسم بزرگداشتی، علامه جعفری را از غربت خارج می‌کند و امید است که بررسی‌های انجام شده در اندیشه‌های این عالم ربانی، افق‌های جدیدی را برای دانشجویا‌ن به ویژه در مباحث هنری باز کند.
وی با بیان خاطراتی از علامه جعفری(ره) اظهار امیدواری کرد مباحثی که مقام معظم رهبری در رابطه با جامعیت علمی علامه جعفری بیان فرمودند، تبیین شود و این مباحث در دانشگاه‌ها و در حوزه‌های مختلف در بازه‌های زمانی مختلف ادامه پیدا کند.
کی نژاد با اشاره به اهمیت بررسی اندیشه‌های علامه جعفری، تبیین و استفاده از نتایج آن، گفت: باید از این نظریات گوهربار در زمینه مختلف و در جهت تحول این علوم در دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه استفاده شود.
حجت‌الاسلام رحیم شاهدی، دبیر علمی همایش نیز با بیان اینکه ۲۵ مرکز علمی اعم از دانشگاهی و حوزوی در برگزاری این همایش همکاری کردند، گفت: از اردیبهشت ماه سال‌جاری تا کنون، ۱۰۴ عنوان مقاله به دبیر‌خانه همایش رسیده و پس از داوری توسط اساتید ۵۴ عنوان مقاله برتر برای ارائه انتخاب شدند.
وی ادامه داد: ۲۷ مورد از این مقالات علمی – پژوهی، ۱۷ مورد علمی-ترویجی و مابقی مقالات نیز علمی – تخصصی هستند که در روز دوم همایش توسط اساتید و پژوهشگران در دانشگاه هنر اسلامی تبریز ارائه می‌شود.
دبیر این همایش گفت: ۵ پایان نامه برتر مرتبط با اندیشه های علامه جعفری هم انتخاب شده و فردا تجلیل می شوند.
استاد علامه محمد تقی جعفری قدس سره به سال ۱۳۰۴ خورشیدی در شهر تبریز متولد شد و پس از تحصیلات عالیه علوم اسلامی در شهر تبریز، تهران، قم و نجف اشرف در محضر آیات عظام، میرزا فتاح شهیدی، شیخ محمدرضا تنکابنی، شیخ کاظم شیرازی، سید عبدالهادی شیرازی، سید ابوالقاسم خویی و سید محسن حکیم کسب فیض کرد.
بیش از هشتاد اثر از آثار استاد به طبع رسیده است و چاپ بعضی از آنان همچون شرح مثنوی در ۱۵ جلد مکرر را تجدید شده است.
در ضمن تحت نظارت ایشان و طی ۱۲ سال کاملترین کشف الابیات مثنوی مولوی در ۴ جلد رحلی تحت عنوان «از دریا به دریا» منتشر شده است.
از آثار برجسته ایشان شرح و تفسیر بر نهج البلاغه می باشد که ۲۷ جلد آن به زبان فارسی چاپ و منتشر شده است.
دیگر اثر نفیس استاد جعفری، در زمینه بررسی و مقایسه افکار مولانا با فلسفه ها و جهان بینی های شرق و غرب است که تحت عنوان مولوی و جهان بینی ها چاپ شده است.
در زمینه حقوق بشر و مقایسه آن با حقوق بشر در اسلام، کتاب مفصل و مشروحی به قلم ایشان منتشر شده که نظریات جدید آن در کنفرانس اسلامی طرح ومورد استفاده قرار گرفته است.
کتاب مزبور به زبان انگلیسی نیز ترجمه و چاپ شده است و به زبان ژاپنی توسط یکی از اساتید دانشگاه ناکویا در دست ترجمه است.
کتاب های ایشان در زمینه های: فقه، علوم سیاسی، روان شناسی، علوم تربیتی، معارف اسلامی، نظریه زیبایی و هنر در اسلام مباحث فلسفی و کلامی، مشحون از آرا و نظریات ابتکاری و بدیع است.
ده ها نویسنده، استاد و محقق و متفکر از سراسر جهان با ایشان مذاکرات علمی داشته اند که بیش از ۵۰ فقره از این مذاکرات در ۲ جلد کتاب تحت عنوان «تکاپوی اندیشه ها» منتشر شده است.
مکاتبات علمی علامه جعفری با برتراند راسل فیلسوف شهیر انگلیسی که طی آنها، استاد جعفری به برخی از نظریات راسل انتقاد وارد ساخته، در بعضی از کتاب های ایشان مثل: نقد و بررسی افکار راسل، توضیح و بررسی مصاحبه راسل ـ وایت مکرر به چاپ رسیده است.
همچنین کتابی تحت عنوان «بررسی و نقد سرگذشت اندیشه ها» حاوی تحلیل و نقد نظریات آلفرد نورث وایتهد پدر منطق ریاضی که یکی از بزرگترین فلاسفه اروپا می باشد، چاپ و منتشر شده است.
در ضمن کتاب هایی به قلم ایشان در نقد و تحلیل فلسفه پوزیتیویستی و نئوپوزیتیویستی معاصر غرب چاپ و منتشر شده است، که از آن جمله می توان به شرح و نقد نظریات کانت، هگل، دکارت و دیوید هیوم اشاره کرد.
استاد فقید علامه محمد تقی جعفری (ره) بر اثر بیماری در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۷۷ به رحمت ایزدی پیوست.
گزارش از: پرویز انصاری**انتشار: عزیزی راد
۳۰۷۱/۵۱۸

به گزارش ایرنا، انتهای پیام /*